SPICE: holistyczne podejście w terapii dzieci ze specjalnymi potrzebami

Abstract

Praca przybliża problematykę związaną z programem prowadzenia terapii zajęciowej dla dzieci ze specjalnymi potrzebami. Niejednokrotnie wielu terapeutów napotyka na trudności w pracy z pacjentami, wynikające z braku prowadzenia konkretnej dokumentacji, która w sposób jasny przedstawiałaby postępy w prowadzonym przez nich programie fizjoterapeutycznym. Drugim istotnym poruszonym problemem jest przygotowywanie oraz przeprowadzanie gier i zabaw, które celnie trafiałyby w potrzeby młodych pacjentów. W tym ujęciu założenia wynikające z przestrzegania zasad według SPICE (znaczenie tu mają obszary związane z: zachowaniem społecznym, aktywnością ruchową, rozwojem intelektualnym, szeroko rozumianą kulturą i radzenia sobie z emocjami dziecka) jest niezwykle przydatne, ponieważ ujmuje wszystkie z wyżej wymienionych elementów i jest indywidualnie ukierunkowane na każde dziecko. W Wielkiej Brytanii od wielu lat terapeuci oraz nauczyciele stosują z dużym powodzeniem założenia metody, którą nazwano SPICE (z ang. pikantny, ostry). Składa się ona z pięciu składowych, z których każda wpływa na inną sferę życiową dziecka, stymulując go do prawidłowego funkcjonowania psychofizycznego. Dzięki metodzie SPICE praca z dziećmi ze specjalnymi potrzebami staje się efektowna oraz bardziej efektywna. SPICE tworzy odpowiedni grunt do pracy z dziećmi ze specjalnymi potrzebami, zarówno dla fizjoterapeutów, terapeutów zajęciowych, opiekunów oraz rówieśników, społeczności i rodziców dziecka. Budowanie pozytywnych relacji sprzyja lepszemu rozwojowi psychofizycznemu dziecka i umożliwia mu współdziałanie w otaczającym środowisku i usamodzielniając w aktywnościach dnia codziennego. Wykorzystanie w pracy wszystkich, bądź wybranych elementów SPICE przyczynia się do zwiększenia efektywności pracy na drodze pacjent-terapeuta, ale również przynosi wymierne korzyści dla relacji dziecko-rodzic, dziecko-rówieśnik i dziecko-społeczeństwo, które gwarantuje lepszą jakość życia dzieci ze specjalnymi potrzebami.

This study presents issues related to occupational therapy programme for children with special needs. Many therapists often face difficulties in working with patients due to the lack of specific documentation that would clearly show progress in their physiotherapy programme. The second important raised problem is the preparation and implementation of plays and games that would be appropriate for the needs of young patients. In this context, assumptions stemming from the SPICE rules (meaning in areas such as social behaviour, physical activity, intellectual development, the widely understood culture and dealing with emotions of a child) are extremely useful because they collect all of the above mentioned elements and they are individually aimed to every child. In the United Kingdom, therapists and teachers have been using the SPICE method for many years. It consists of five components, each affecting the other sphere of children life, stimulating them to the proper psycho-physical functioning. Thanks to the SPICE method, working with children with special needs is becoming more effective and efficient. SPICE creates the right fundamentals for working with children with special needs, both for physiotherapists, occupational therapists, carers and peers, communities and children’s parents. Building positive relationships is conducive to a better psycho-physical development of the child and enables them to interact with the surrounding environment and becoming more independent in their activities of daily living. The use of all or selected SPICE elements contributes to the efficiency of patient-therapist work, but it also brings tangible benefits to child-to-parent, child-to-peer and child-to-community relationships that provides better quality of life for special needs children.